دانشجویان میتوانند برای شرکت در آزمونهای میانترم و پایانترم بجای مطالعه تمام مطالب کتاب هیلگارد فصل های مهم هیلگارد را مطالعه نمایند . کتاب زمینه روانشناسی هیلگارد، از معتبرترین کتابهای رشته روانشناسی است، همچنین این کتاب جزو دروس رشته روانشناسی میباشد.
کتاب هیلگارد به چیستی و ماهیت علم روانشناسی پرداخته است. در این کتاب نخست به معنای علم روانشناسی پرداخته شده است و بعد در رابطه با چگونگی پژوهش در علم روانشناسی صحبت میشود.
کتاب هیلگارد بر مباحث پایه روانشناسی تمرکز کرده است و این مسائل را به خوبی شرح داده است به همین دلیل این کتاب، در حوزه روانشناسی اهمیت زیادی دارد. همچنین این کتاب جزو منابع روانشناسی بالینی وزارت بهداشت میباشد. در ادامه به معرفی کتاب هیلگارد و فصل های مهم هیلگارد میپردازیم.
کتاب هیلگارد
کتاب زمینه روانشناسی هیلگارد موضوعات پایه علم روانشناسی را به صورت فصل به فصل و جزئی توضیح داده است و موضوعات را بررسی کرده است، از این رو جزو مهمترین کتابهای روانشناسی به حساب میآید. این کتاب را مترجمان مختلف ترجمه کردهاند که از این کتابها میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
زمینه روانشناسی هیلگارد ترجمه براهنی که انتشارات رشد به چاپ رسانده است، زمینه روانشناسی هیلگارد جلد اول که ترجمه حسن رفیعی است و در انتشارات ارجمند به چاپ رسیده است و زمینه روانشناسی اتکینسون و هیلگارد ترجمه مهدی گنجی که در انتشارات ساوالان به چاپ رسیده است.
همچنین کتاب صفر تا صد روانشناسی هیلگارد نیز به عنوان کتاب مکمل هیلگارد در انتشارات سنا به چاپ رسیده است که از بهترین کتاب های خلاصه شده و از منابع برای آمادگی برای آزمونهای وزارت بهداشت است؛ زیرا کاملاً بر اساس نیاز این آزمونها و فصل های مهم هیلگارد نوشته شده است. در این کتاب تا حد امکان تلاش شده است تا کتاب بهصورت دستهبندی، فهرستوار و خلاصه نوشته شود. همچنین کتاب مناسبی برای داوطلبان آزمون تخصصی ارشد روانشناسی وزارت علوم و وزارت بهداشت است.
فصل های مهم هیلگارد
همانطورکه در بالا گفته شد موضوع کتاب هیلگارد، مباحث پایه علم روانشناسی است. فصلهای اول کتاب هیلگارد با عنوانهای ماهیت روانشناسی، فرآیندهای زیستی و رشدی، رشد روانی و فرآیندهای حسی هستند که در فصل ماهیت روانشناسی، موضوعات تاریخچه روانشناسی، مکاتب روانشناسی، شیوههای پژوهش و رویکردهای آن بررسی شدند. فصل فرآیندهای زیستی، به اعضای مختلف دستگاه عصبی، مغز و نخاع اختصاص داده شده است و به مطالعه بخشهای مختلف عصب مانند نورونها پرداخته است. فصل رشد روانی به مباحث رشد و تربیت کودکان، رفتارهای کودکان، مراحل رشد از نظر پیاژه و هویتیابی پرداخته است. فصل فرآیندهای حسی نیز حواس پنجگانه را بررسی کرده است.
در ادامه فصل های مهم هیلگارد میتوانیم به فصلهای ادراک، هوشیاری، یادگیری، حافظه، زبان، انگیزه و هیجان و شخصیت اشاره کنیم که در فصل ادراک، دستگاه ادراکی، اصول نظریههای گشتالت و موارد مربوط به ادراک پرداخته است. فصل هوشیاری به موضوعات وارسی و کنترل، اختلالات خواب، مراقبه، داروهای کند کننده، مواد افیونی، داروهای محرک و توهمزا اختصاص داده شده است. در فصل یادگیری به انواع یادگیری و تقویت شرطی سازی پرداخته است و در فصل حافظه مراحل حافظه، انواع حافظه و تداخل، عوامل هیجانی در فراموشی، حافظه آشکار و نا آشکار و بهسازی حافظه را بررسی کرده است.
در فصل زبان و اندیشه به وجوه زبان، یادگیری زبان، کاربرد مفهومها، اکتساب مفاهیم، انواع استدلال، راهبردهای حل مسئله و مراحل حل مسئله پرداخته است. در فصل انگیزه و هیجان، نظریههای انگیزش، نواحی مغز درگیر در سیری و گرسنگی، مشکلات مربوط به خوردن و علل چاقی بررسی شده است. فصل انگیزه و هیجان به مولفههای هیجان، انواع تجارب هیجانی، نظریههای هیجان، واکنش عمومی هیجان، هیجانهای اولیه و ثانویه و پرخاشگری پرداخته است. مفاهیمی که در فصل شخصیت بررسی شدهاند، رویکردهای مختلف به شخصیت، ساختار ذهنی، مراحل روانی_جنسی و متغیرهای موثر بر رفتار هستند.
و در آخر کتاب هیلگارد، موضوعات فشارهای روانی، روانشناسی نابهنجاری، روشهای درمان، رفتار اجتماعی، شناخت اجتماعی و تعامل اجتماعی بررسی شدند و در هر فصل به توضیح مباحث آن پرداخته است. در فصل فشارهای روانی، رویدادهای تنشزا، واکنش افراد نسبت به رویدادهای آسیبی، واکنش روانی، ، روشهای مقابله مکانیزمهای دفاعی، حل فشار روانی را توضیح داده است. روانشناسی نابهنجاری موضوعات ملاکهای نابهنجاری و بهنجاری، اختلالهای اضطرابی، اختلال وسواس، اختلالات خلقی، شخصیت و تحریفهای شناختی را بررسی کرده است.
در بخش روشهای درمان، فنون روانکاوی، عوامل مشترک بین روان درمانیها، داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی بررسی شدهاند، همچنین در بخش آخر کتاب که رفتار اجتماعی نام دارد مباحث شناخت اجتماعی و احساسات اجتماعی، تعامل اجتماعی و نفوذ اجتماعی را توضیح داده است.
جمعبندی
کتاب هیلگارد ترجمههای مختلفی دارد که به معرفی این کتابها پرداختیم؛دانشجویان میتوانند برای مطالعه فصلهای مهم کتاب زمینه روانشناسی هیلگارد به کتابهای خلاصه همچون خلاصه مروری روانشناسی عمومی یا کتاب صفر تا صد روانشناسی عمومی هیلگارد مراجعه کنند، این کتابهای خلاصه شده با الهام گرفتن از فصل های مهم هیلگارد نوشته شدهاند و برای شرکت در امتحانات و آزمونهایی همچون آزمون ارشد و دکتری وزارت بهداشت بسیار مناسب اند.