فیزیولوژی تنفس گایتون همانند فیزیولوژی قلب یا فیزیولوژی گوارش گایتون از مباحث مهم کتاب فیزیولوژی گایتون محسوب می‌شود. این فصل نیز بخش مهمی از سوالات ارشد و دکتری، همچنین آزمون‌های لیسانس به پزشکی و آزمون علوم پایه پزشکی را به خود اختصاص می‌دهد. از همین رو نمونه سوالات فیزیولوژی تنفس گایتون یکی از پرتقاضاترین نمونه سوالات این کتاب است.
اهمیت این فصل ممکن است باعث شود تا برخی از داوطلبان بخواهند از طریق استفاده از جزوه فیزیولوژی گایتون تنفس یا خلاصه فیزیولوژی گایتون این فصل را با دقت بیشتری مطالعه کنند. این فصل با نام فیزیولوژی ریه گایتون نیز شناخته می‌شود و در آن بطور اختصاصی درمورد عضو ریه، گردش خون و تبادلات فیزیکی در آن، نارسایی تنفس و سایر مطالبی که مربوط به این عضو است صحبت می‌شود.
در ادامه این مطلب قصد داریم به بیان خلاصه ای از فیزیولوژی تنفس گایتون بپردازیم. این مطلب می‌تواند به داوطلبان آزمون‌های مختلف و همچنین دانشجویان ترم اول پزشکی و دندانپزشکی کمک کند تا بدانند که در این فصل چه می‌گذرد و فصل فیزیولوژی تنفس گایتون از چه جهت پراهمیت شناخته می‌شود.
همانطورکه می‌دانید کتاب فیزیولوژی گایتون یکی از مهم‌ترین کتاب‌های رشته‌های پزشکی و بسیاری از رشته‌های پیراپزشکی است. زیرا این کتاب به نوعی مکمل کتاب آناتومی گری است و مطالب آن‌ها در کنار هم معنا می‌یابند. البته کتاب فیزیولوژی گایتون دارای ترجمه‌های زیادی است. این کتاب‌ها از نظر محتوا تفاوت چندانی با هم ندارند. اما از نظر نگارش ممکن است متفاوت باشند. برای خرید کتاب فیزیولوژی گایتون می‌توانید روی لینک ایجاد شده کلیک کنید و ضمن کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با این کتاب‌ها آن‌ها ر ا خریداری نمایید.
فصل فیزیولوژی دستگاه تنفس گایتون شامل چه مطالبی است؟
همانطورکه اشاره کردیم فصل فیزیولوژی دستگاه تنفس گایتون به فیزیولوژی ریه گایتون نیز مشهور است. علت این نامگذاری نیز بسیار واضح است. زیرا در این فصل به عضو ریه و عملکرد آن پرداخته می‌شود. این مطلب به اختصار می‌تواند مطالبی را در رابطه با فیزیولوژی گایتون بخش تنفس در اختیار شما قرار دهد که مطالعه آن خالی از لطف نیست و به‌عبارتی خلاصه‌ای از این فصل ارائه خواهد شد.
• مکانیک تهویه ریوی
همانطورکه از نام این بخش پیداست، در این بخش از فیزیولوژی تنفس گایتون مکانیک تهویه ریوی بررسی می‌شود. در مکانیک تهویه ریوی عضلاتی که باعث اتساع و انقباض ریه می‌شوند حائز اهمیت هستند. بنابراین در وهله اول به این موضوع پرداخته می‌شود که ریه‌ها به چه طریق می‌توانند منقبض و متسع شوند.
حتما می‌دانید که ریه‌های عمل ورود و خروج هوا به بدن را انجام می‌دهند. عامل این جابجایی هوا به درون و بیرون ریه، فشارهایی هستند که به ساختمان ارتجاعی ریه وارد می‌شوند. این فشارها به دو دسته فشار پلور و فشار آلوئولی تقسیم می‌شوند. موضوع دیگری که به آن پرداخته می‌شود، میزان پذیرایی ریه‌ها از این فشارها است. پذیرایی ریه یا کمپلیانس به میزان اتساع ریه‌ها به ازای هر واحد افزایش فشار گفته می‌شود.
البته تنها فشار نیست که بر اتساع پذیری ریه‌ها تاثیرگذار است، بلکه قفسه سینه نیز بر این امر تاثیر بسزایی دارد. قفسه سینه نیز مانند ریه است و خاصیت ارتجاعی و ویسکوزیته مخصوص به خود را دارد. به‌عبارتی حتی اگر ریه‌ها در قفسه سینه نبودند برای بازکردن آن‌ها به فعالیت عضلانی نیاز بود. بنابراین تاثیر قفسه سینه بر اتساع پذیری ریه‌ها فعالیت عضلانی است که از طریق این عضو صورت می‌گیرد. پذیرایی مجموعه توراکس و ریه‌ها و شیوه اندازه گیری آن یکی از مباحث بسیار مهم فیزیولوژی تنفس است که در بخش مکانیک تهویه ریوی به آن پرداخته می‌شود.
• حجم‌ها و ظرفیت‌های ریه
همانطورکه توضیح دادیم کار ریه جابه‌جایی هوا به درون و بیرون است. بنابراین طبیعتاً عضو ریه باید دارای حجم و ظرفیت‌های متغیری باشد که هنگام ورود و خروج هوا تغییر کند. این تغییرات حجم ریه با روشی به نام اسپیرومتری ثبت می‌شوند. حجم‌های ریوی شامل حجم جاری، حجم ذخیره دمی و حجم بازدمی است. مجموع این حجم‌ها با حجم قابل اتساع ریه‌ها برابر است. ظرفیت‌های ریوی شامل مجموع دو یا چند حجم است که برای توصیف بهتر وقایع چرخه تنفسی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از آنجایی که عملکرد ریه همواره با محاسبات و … سر و کار دارد، برای بررسی عملکرد آن از علائم اختصاری و نشانه‌ها استفاده می‌شود. یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در بخش فیزیولوژی ریه گایتون به آن پرداخته می‌شود، همین علائم و اختصارات است. زیرا بر هر پزشک بالین واجب است که از این علائم و اختصارات اطلاع داشته باشد. به‌علاوه در این بخش می‌آموزیم که چگونه حجم تنفسی در دقیقه را با حاصل ضرب سرعت تنفس در حجم جاری محاسبه کنیم.
• تهویه آلوئولی
اهمیت نهایی دستگاه تهویه ریوی این است که هوای نواحی تبادل گاز را که در مجاورت خون ریوی قرار دارند دائماً تعویض می‌کند. آن نواحی عبارتنداز آلوئلها و کیسههای آلوئولی، مجاری آلوئولی و برونشیت‌های تنفسی. به میزان رسیدن هوای تازه به این نواحی تهویه آلوئولی می‌گویند. در این بین بخشی از هوای تنفسی هرگز به نواحی تبادل گازها نمی‌رسند. این هوا، هوای فضای مرده نام دارد. فضای مرده و تاثیر آن بر تهویه آلوئولی یکی از مباحث مورد بحث در این بخش از کتاب فیزیولوژی گایتون است. در این قسمت حجم طبیعی فضای مرده اندازه گیری می‌شوند. همچنین به فضاهای مرده آناتومیک و فیزیولوژیک نیز پرداخته می‌شود.
• وظایف مجاری تنفسی
درنهایت نیز در فیزیولوژی تنفس گایتون به وظایف مجاری تنفسی پرداخته می‌شود. وظایف تراشه و برونشها، پوشش موکوسی مجاری تنفسی و عمل مژک‌ها در پاکسازی مجاری، رفلکس عطسه و آواسازی از جمله مطالبی هستند که در بخش وظایف مجاری تنفسی مفصلا در رابطه با آن‌ها صحبت شده است.
سخن آخر:
مطالبی که در بخش فوق ارائه شد را می‌تون خلاصه‌ای از فیزیولوژی تنفس گایتون دانست. اما کتاب فیزیولوژی گایتون، کتابی نیست که بتوانید با تماشای پاورپوینت فیزیولوژی تنفس یا پاورپوینت و دی وی دی های آموزشی سایر بخش‌های آن به سادگی از آن بگذرید. خرید کتاب فیزیولوژی گایتون و مطالعه درست و دقیق آن برای هر دانشجوی پزشکی و بسیاری از رشته‌های پیراپزشکی از واجبات است! بنابراین توصیه می‌شود ک حتی از کتاب خلاصه فیزیولوژی گایتون نیز تنها در زمانی استفاده کنید که وقت کمی برای مطالعه این کتاب دارید.
